در ارتباط با تستوسترون چه مي‌دانيد؟ تستوسترون اغلب با ميل جنسي مرتبط است و نقش حياتي در توليد اسپرم ايفا مي‌كند. همچنين بر توده استخواني و عضلاني، نحوه ذخيره چربي در بدن مردان و حتي توليد گلبول‌هاي قرمز تأثير مي‌گذارد. سطح تستوسترون يك مرد نيز مي‌تواند بر خلق‌وخوي او تأثير بگذارد. در اين مقاله از مجله جوان ايراني سعي كرده‌ايم به بررسي فوايد و عوارض تستوسترون در زنان و مردان و همچنين درمان خانگي كمبود تستوسترون بپردازيم. تا پايان اين مطلب با ما همراه باشيد.
تستوسترون چيست؟
تستوسترون هورموني است كه در انسان و همچنين در حيوانات ديگر يافت مي‌شود. در مردان، بيضه‌ها، در درجه اول تستوسترون مي‌سازند. تخمدان‌هاي زنان نيز تستوسترون مي‌سازند، البته در مقدار كمتر. توليد تستوسترون در دوران بلوغ شروع به افزايش قابل‌توجهي مي‌كند و بعد از 30 سالگي يا بيشتر شروع به كاهش مي‌كند. سطح پايين تستوسترون كه سطح T پايين نيز ناميده مي‌شود مي‌تواند علائم مختلفي را در مردان ايجاد كند، ازجمله:
كاهش ميل جنسي
انرژي كمتر
افزايش وزن
احساس افسردگي
بدخلقي
عزت‌نفس پايين
موهاي بدن كمتر
استخوان‌هاي نازك‌تر
درحالي‌كه توليد تستوسترون به‌طور طبيعي با افزايش سن كاهش مي‌يابد عوامل ديگري مي‌توانند باعث كاهش سطح هورمون شوند.
تستوسترون خوراكي
تستوسترون مصنوعي را مي‌توان به‌صورت خوراكي از طريق تزريق يا با ژل يا چسب‌هاي پوستي تجويز كرد. درمان جايگزيني با تستوسترون خوراكي ممكن است نتايج مطلوبي مانند توده عضلاني بيشتر و ميل جنسي قوي‌تر به همراه داشته باشد اما اين درمان عوارض جانبي دارد. اين شامل:
پوست چرب
احتباس مايع
بيضه‌ها كوچك مي‌شوند
كاهش توليد اسپرم
تستوسترون بيشتر با ميل جنسي در مردان مرتبط است. همچنين بر سلامت روان، توده استخواني و عضلاني، ذخيره چربي و توليد گلبول‌هاي قرمز تأثير مي‌گذارد. سطوح غيرطبيعي كم يا زياد مي‌تواند بر سلامت روحي و جسمي مرد تأثير بگذارد. پزشك مي‌تواند سطح تستوسترون شما را با يك آزمايش خون ساده بررسي كند. تستوسترون درماني با تستوسترون خوراكي براي درمان سطوح پايين تستوسترون در مردان در دسترس است.
تستوسترون طبيعي
سطح طبيعي يا سالم تستوسترون در جريان خون بسته به عملكرد تيروئيد، وضعيت پروتئين و ساير عوامل بسيار متفاوت است. طبق دستور‌العمل‌هاي اخير انجمن اورولوژي آمريكا، سطح تستوسترون حداقل 300 نانوگرم در دسي ليتر براي يك مرد طبيعي است. تستوسترون به‌طور طبيعي تحت شرايطي افزايش خواهد يافت. به‌عنوان‌مثال خواب كافي، رعايت رژيم غذايي سالم، كاهش وزن، فعال بودن، كاهش استرس، ويتامين‌ها و مكمل‌ها، كنترل مصرف برخي از داروها و پرهيز از مصرف الكل و دخانيات مي‌توانند تستوسترون را به‌طور طبيعي در بدن افزايش دهند.
تستوسترون در زنان
تستوسترون هورمون اصلي مردانه است اما زنان نيز براي عملكرد سالم بدن به آن نياز دارند. تستوسترون در زنان در سطوح بسيار كمتري نسبت به مردان يافت مي‌شود. اين مقدار به‌اندازه 10/1 تا 20/1 در مردان است. تستوسترون و ساير آندروژن‌ها نقش مهمي در وارد زير در زنان دارند.جوان ايراني (irjavan.com)
سلامت استخوان
سلامت سينه
باروري
ميل جنسي
سلامت قاعدگي
سلامت واژن
تستوسترون در زنان چقدر بايد باشد؟
طبق تحقيقات براي زنان 19 ساله و بالاتر سطح طبيعي تستوسترون بين 8 تا 60 نانوگرم در دسي ليتر است. سطح اين هورمون در حدود 18 يا 19 سالگي به اوج خود مي‌رسد. سطح تستوسترون در زنان بالغ به‌طور پيوسته كاهش مي‌يابد. بااين‌حال سطح T پايين نيز مي‌تواند علائم مختلفي ايجاد كند ازجمله:
ميل جنسي كم
كاهش استحكام استخوان
تمركز ضعيف
افسردگي
سطح T پايين در زنان مي‌تواند ناشي از برداشتن تخمدان‌ها و همچنين بيماري‌هاي هيپوفيز، هيپوتالاموس يا غدد فوق كليوي باشد. تستوسترون درماني ممكن است براي زنان با سطوح T پايين تجويز شود. بااين‌حال اثربخشي درمان بر بهبود عملكرد جنسي يا عملكرد شناختي در زنان يائسه نامشخص است.
تستوسترون بالا در زنان
سطح استروژن يك زن پس از ورود به يائسگي كاهش مي‌يابد. اين ممكن است سطح هورمون‌هاي مردانه او را كه به نام آندروژن نيز شناخته مي‌شود تا حدودي بالاتر ببرد. بيماري‌هايي مانند سندرم تخمدان پلي كيستيك نيز مي‌توانند سطح تستوسترون را افزايش دهند. تستوسترون بيش‌ازحد در جريان خون زنان مي‌تواند باعث شود:
ريزش موي سر
آكنه
قاعدگي نامنظم
رشد موهاي صورت
ناباروري
زنان با تستوسترون بالا ممكن است ويژگي‌هاي مردانه را ايجاد كنند. درمان بيماري‌هاي زمينه‌اي ممكن است به تعادل توليد تستوسترون و ساير آندروژن‌ها كمك كند؛ اما در برخي موارد درمان بيماري‌هاي زمينه‌اي توليد اين هورمون‌ها را عادي نمي‌كند. برخي از زنان با سطوح بالاتر تستوسترون ممكن است تصميم بگيرند براي كاهش توليد طبيعي اين هورمون در بدن خود و كاهش علائم مرتبط مانند ويژگي‌هاي مردانه به دنبال درمان باشند. زنان مبتلا به تستوسترون بالا معمولاً با موارد زير درمان مي‌شوند:
گلوكوكورتيكواستروئيدها
متفورمين
داروهاي ضدبارداري خوراكي
اسپيرونولاكتون
تستوسترون در مردان
تستوسترون يك هورمون ضروري براي مردان و زنان است اما نقش آن در مردان كه سطوح بالاتري دارند بيشتر است. اين به سلامت و رشد جنسي مردان، باروري، رشد عضلات، كاهش چربي و ساير جنبه‌هاي سلامتي كمك مي‌كند. سطح تستوسترون در مردان با افزايش سن كاهش مي‌يابد. به نظر مي‌رسد عادات سبك زندگي و عوامل سلامتي در اين امر نقش دارند.
تستوسترون بالا در مردان
افزايش متوسط سطح تستوسترون در مردان ممكن است علائم قابل‌توجه كمي ايجاد كند. پسران با سطوح بالاتر تستوسترون ممكن است زودتر بلوغ را شروع كنند. سطوح بالاي غيرطبيعي تستوسترون مي‌تواند نتيجه اختلال غده فوق كليوي يا حتي سرطان بيضه باشد. همچنين ممكن است در شرايط كمتر جدي رخ دهد. به‌عنوان‌مثال هيپرپلازي مادرزادي آدرنال كه مي‌تواند مردان و زنان را تحت تأثير قرار دهد، يك علت نادر اما طبيعي براي افزايش توليد تستوسترون است. اگر سطح تستوسترون شما بسيار بالا باشد پزشك ممكن است آزمايش‌هاي ديگري را براي كشف علت تجويز كند.
عوارض افزايش تستوسترون در مردان
آيا كمبود تستوسترون تنها عوارض دارد؟ افزايش سطح تستوسترون در مردان موجب چه مي‌شود؟ مطالعات نشان داده‌اند كه سطوح بالاي هورمون تستوسترون هم در زنان هم در مردان موجب بروز برخي مشكلات مي‌شود. اين عوارض در مردان عبارت‌اند از:
آكنه
رفتارهاي پرخاشگرانه يا ريسكي
موي زائد بيش‌ازحد
مشكلات قلبي يا كبدي
فشارخون بالا
ميل جنسي زياد
افزايش اشتها
بي‌خوابي
تعداد كم اسپرم
نوسانات خلقي
بزرگ شدن پروستات كه ممكن است در عبور ادرار را موجب شود
تورم در پاها
افزايش وزن ناخواسته
سطح بالاي تستوسترون در مردان معمولاً درنتيجه استفاده از استروئيد آنابوليك است كه ورزشكاران و بدن‌سازان گاهي اوقات از آن براي بهبود عملكرد ورزشي خود استفاده مي‌كنند. همچنين تشكيل تومور در غدد آدرنال يا بيضه‌ها مي‌تواند تستوسترون را در مردان افزايش دهد.
درمان كمبود تستوسترون در مردان
كاهش توليد تستوسترون وضعيتي كه به‌عنوان هيپوگناديسم شناخته مي‌شود هميشه نياز به درمان ندارد. اگر T پايين با سلامت و كيفيت زندگي شما تداخل داشته باشد ممكن است كانديداي درمان جايگزيني تستوسترون باشيد. آسيب به بيضه‌ها و درمان سرطان مانند شيمي‌درماني يا پرتودرماني مي‌تواند بر توليد تستوسترون تأثير منفي بگذارد. شرايط سلامت مزمن و استرس نيز مي‌تواند توليد تستوسترون را كاهش دهد. برخي از اين موارد عبارت‌اند از:
ايدز
بيماري كليوي
اعتياد به الكل
سيروز كبدي
يكي از راه‌هاي افزايش سطح تستوسترون از طريق TRT است. به‌ويژه در صورت ابتلا به هيپوگناديسم مؤثر است. مطالعات هنوز اثربخشي TRT را در كمك به مردان با سطوح طبيعي تستوسترون يا مردان مسن با كاهش سطح تستوسترون به دليل افزايش سن نشان نداده‌اند. مرداني كه از TRT استفاده مي‌كنند معمولاً افزايش انرژي، ميل جنسي بالاتر و رفاه كلي را تجربه مي‌كنند؛ اما ايمني طولاني‌مدت آن ثابت نشده است. انواع مختلفي از درمان‌هاي سبك زندگي شامل ورزش، رژيم غذايي و خواب وجود دارد كه نشان داده‌شده است سطح تستوسترون را افزايش مي‌دهد.
فوايد تستوسترون
تستوسترون هورمون جنسي اصلي در مردان است و نقش‌هاي مهمي دارد، مانند:
رشد آلت تناسلي و بيضه‌ها
عميق شدن صدا در دوران بلوغ
اندازه و قدرت عضلات
رشد و استحكام استخوان
ميل جنسي
توليد اسپرم
عملكرد تخمدان
چربي كمتر، ماهيچه بيشتر
افزايش حافظه لفظي، فضاسازي ذهني و استدلال رياضي
بهبود حالات روحي
تستوسترون همچنين ممكن است به حفظ خلق‌وخوي طبيعي كمك كند. ممكن است عملكردهاي مهم ديگري از اين هورمون وجود داشته باشد كه هنوز كشف نشده است. بدون ميزان كافي از تستوسترون، مردها نابارور مي‌شوند زيرا تستوسترون تنها مي‌تواند باعث بلوغ اسپرم‌ها شود. در بدن‌سازي از اين هورمون براي افزايش اندازه ماهيچه‌ها و همچنين توانايي و قدرت ماهيچه‌ها استفاده مي‌شود. تستوسترون به سلامت قلب و خون نيز كمك مي‌كند.
آمپول تستوسترون براي چيست؟
آمپول تستوسترون
تزريق تستوسترون در مردان و پسران براي درمان بيماري‌هاي ناشي از كمبود اين هورمون مانند تأخير در بلوغ، ناتواني جنسي يا ساير عدم تعادل هورموني استفاده مي‌شود. تزريق تستوسترون براي درمان تستوسترون پايين بدون شرايط پزشكي خاص يا به دليل افزايش سن استفاده نمي‌شود. همچنين نبايد از آن براي افزايش عملكرد ورزشي استفاده شود. اگر به تستوسترون حساسيت داريد يا اگر موارد زير را داريد نبايد با اين دارو درمان شويد:
سرطان سينه مردانه
سرطان پروستات
مشكلات جدي قلبي
بيماري شديد كبدي
بيماري كليوي شديد
آلرژي به روغن كرچك يا روغن كنجد
تزريق تستوسترون براي زنان باردار قابل‌استفاده نيست. اين دارو مي‌تواند به نوزاد متولد نشده نيز آسيب برساند. همچنين استفاده از تستوسترون ممكن است خطر ابتلا ب سرطان پروستات، مشكلات كبدي يا مشكلات قلبي (ازجمله حمله قلبي، سكته مغزي يا مرگ) را افزايش دهد. از پزشك خود در مورد اين خطرات بپرسيد. تستوسترون در زير پوست يا عضله تزريق مي‌شود كه معمولاً هر 2 تا 4 هفته يك‌بار تزريق مي‌شود. تزريق تستوسترون بايد فقط توسط يك متخصص انجام شود. طول درمان با تزريق تستوسترون به شرايط تحت درمان بستگي دارد.
تأثير تستوسترون بر نعوظ
تاثير تستوسترون بر نعوظ
مطالعات نشان مي‌دهد كه تستوسترون ممكن است نعوظ را با عمل به‌عنوان گشادكننده عروق شريان‌هاي آلت تناسلي و سينوسوئيدهاي غاري تسهيل كند. پس از اخته كردن، اكثر مردان، اما نه همه، نعوظ را از دست دادند. احتمال بهبود عملكرد نعوظ با تستوسترون درماني در بيماران مبتلا به درجات شديد هيپوگناديسم بيشتر است. داده‌هاي موجود نشان مي‌دهد كه در اكثر مردان سطوح تستوسترون در گردش، بسيار كمتر از حد طبيعي، براي نعوظ طبيعي ضروري است و سطوح بالاتر تستوسترون ممكن است تأثير عمده‌اي بر عملكرد نعوظ نداشته باشد.
علائم كمبود تستوسترون در جوانان
علائم كمبود تستوسترون در جوانان
نتيجه تست T پايين در يك مرد بالغ مي‌تواند به اين معني باشد كه غده هيپوفيز به‌درستي كار نمي‌كند؛ اما يك نوجوان يا جوان با سطح تستوسترون پايين ممكن است بلوغ تأخيري را تجربه كند. سطح تستوسترون در دوران جواني و اوايل بزرگ‌سالي به بالاترين حد خود مي‌رسد. در پسران اولين نشانه‌هاي فيزيكي تستوسترون يا آندروژن‌ها در بدن در دوران بلوغ آشكار مي‌شود. صداي پسر تغيير مي‌كند، شانه‌هايش باز مي‌شود و ساختار صورتش مردانه‌تر مي‌شود. علائم كمبود تستوسترون عبارت‌اند از:
كاهش ميل جنسي
اختلال نعوظ
ناتواني جنسي
تغييرات در الگوهاي خواب
مشكل در تمركز
كمبود انگيزه
كاهش حجم و قدرت عضلات
كاهش تراكم استخوان
سينه‌هاي بزرگ در مردان
افسردگي
خستگي
درمان خانگي كمبود تستوسترون
درمان خانگي كمبود تستوسترون
خوشبختانه براي رفع كمبود تستوسترون درمان‌هاي خانگي و طبيعي نيز وجود دارد. در طول اين درمان‌ها از گياهان دارويي مؤثر، ويتامين‌ها و مكمل‌ها استفاده مي‌شود. اين موارد مي‌توانند به‌طور مؤثر در افزايش طبيعي سطح تستوسترون كمك‌كننده باشند. البته به ياد داشته باشيد كه قبل از مصرف مكمل‌ها با پزشك خود مشورت كنيد زيرا برخي از آن‌ها عوارض جانبي به همراه دارند. چندراه و درمان خانگي براي افزايش سطح تستوسترون عبارت‌اند از:
ورزش كنيد.
كاهش استرس و سطح هورمون كورتيزول در بدن
خواب كافي داشته باشيد
شيوه زندگي سالم
زنجبيل
شنبليله
جينسينگ
انار
روغن‌زيتون
نارگيل
كلم بروكلي و گل‌كلم
سير
لوبيا
مركبات ازجمله پرتغال
شكلات تلخ
آووكادو
مكمل ويتامين D
مكمل ويتامين B
مكمل زينك يا روي
كلام آخر
تستوسترون براي بسياري از جنبه‌هاي سلامت جنسي و تركيب بدن بسيار مهم است. تستوسترون هورموني است كه مسئول رشد اندام تناسلي خارجي مردانه و خصوصيات جنسي ثانويه است. اين هورمون توسط بيضه‌ها توليد مي‌شود. تستوسترون براي حفظ حجم عضلاني، تراكم استخوان، سلول‌هاي قرمز خون، عملكرد جنسي و توليدمثل لازم بوده و همچنين به شادابي و تندرستي كمك مي‌كند. با افزايش سن بدن مردان به‌تدريج تستوسترون كمتري توليد مي‌كند. اين مقاله از مجله جوان ايراني را به هورمون تستوسترون چيست پرداختيم.
- دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ۰۲ | ۱۰:۰۷
- ۸۸ بازديد
- ۰ نظر
بهترین زمان برای سفر به قبرس چه زمانی است؟